DİJİTAL ÇAĞDA İLETİŞİM AHLAKI (Tanıtım)
Zeynep Çelik
İnsanoğlu kendini ifade edebilmek adına çeşitli iletişim araçları geliştirmiş, sözlü iletişimin yanı sıra yazılı iletişim, görsel iletişim kanalları da zaman içinde gelişme göstermiştir. Bu vesileyle sadece insanlar arasında değil, toplumlar, medeniyetler arasında da iletişim ve dolayısıyla etkileşimin önü açılmıştır. Mektuptan, telgrafa, televizyondan görsel medyaya iletişim büyük bir hızla gelişti. Sanayi devrimiyle birlikte enformasyon çağı adı verilen yeni bir dönem başladı. Ancak insanlık bununla da yetinmedi. Şimdilerde adına dijital çağ denilen bir sürecin içerisine girmiş bulunmaktayız ve bu çağ, geleneksel iletişim araçlarını masadan süpürmekle kalmadı yerine çok daha hızlı ve pratik alternatifler koydu.
Dijital dünya, yaşamın bütün veçhelerine nüfuz ederek insanın anlam dünyasına dair yeni söylemler geliştirdi ve maalesef kimi zaman hakikatle arasına girmeye dahi cüret ederek insanı yapay bir varoluş biçiminin içine hapsetti.
Dijital dünyanın baş döndüren hızına kapılarak sunduğu imkânlardan yararlanırken bir yandan da yaklaşmakta olan tehlikeleri müşahede ettik. Sanal dünyaya ait bir kontrol mekanizması geliştirilmediği, ahlaki ilkelerin belirleyici rol üstlenmediği durumlarda meşru ve zorunlu sınırların ortadan kalktığını bu sınırsızlığın da en büyük zararı insanlığın anlam dünyasına, zihinsel süreçlere verdiğini gördük. Güvenlik tehlikesi ise dijital dünyanın bir diğer önemli sorunu olarak kapımızda duruyor. İletişimin doğası değişirken empatiden yoksun, uzlaşmacı tavırdan mahrum ve güvenlik ihlalleriyle dolu bir mecrada hem bu mecrayı anlamaya hem de insanlığı olası tehlikelerden korumaya çalışıyoruz.
Diyanet Aylık Dergi’de içinde bulunduğumuz bu dijital cağı doğru okumak ve anlamlandırmak içim muhtelif zamanlarda çeşitli yazılar yayımlandı. İnsanlar arası iletişimin hangi mecrada olursa olsun doğru ve ahlaklı bir zeminde inşa edilmesi için gösterilen bu çaba, zamanla bu yazıların bir kitapta toplanması fikrini doğurdu. Birbirinden kıymetli yazarların makalelerinden oluşan eser Dijital Çağda İletişim Ahlakı adıyla Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından yayımlanarak okurların istifadesine sunuldu. Kitap dört ana bölümden oluşuyor. Birinci bölümde “Dijital Dünyayı Hakikat ekseninde Okumak”, ikinci bölümde ise “Dijital Ortamda Din ve Yeni Dinî Kimlikler” başlıkları işleniyor. “Dijitalleşme ile Değişen İnsan İlişkileri”nin üçüncü bölümde masaya yatırıldığı kitabın son bölümünde ise “Dijital Çağın İletişim Ahlakı” anlatılıyor.
Birbirinden değerli yazarların katkı sunduğu kitapta Prof. Dr. Ali Ulvi Mehmedoğlu “İmaj, Tasavvur ve Hakikat Üzerine” yazısını kaleme aldı. Prof. Dr. Mevlüt Uyanık “Hakikat’in Nihai Temsilcisi: Hz. Muhammed (s.a.s.)” yazısıyla değişimin hız döndüren rüzgârlarına karşı değişmeyen hakikatlerin altını çizdi. Prof. Dr. Erol Göka “İnternette Konuşma Neden bir Anda Tartışmaya Dönüşür?” sorusunun cevabını aradı. Prof. Dr. Kemal Sayar “Çok Kalabalık ama Fazla Yalnız Siber Âlemde İnsan” dedi. Bugünün gençlerini “dijital yerliler” olarak nitelediği yazısında insanoğlu için önemli bir tavsiyede bulundu: “Şimdi elindeki telefonu usulca yere koy ve konuşmaya başla dostum.”